Rodzaje budynków mieszkalnych

2023-09-15

Można wyróżnić wiele rodzajów budynków mieszkalnych, które utrzymane są w różnym stylu architektonicznym. Obiekt powinien zapewnić wysoki komfort i bezpieczeństwo życia. Ważne, aby spełniał aktualnie obowiązujące przepisy prawa budowlanego. W normach znajdują się szczegółowe wytyczne dotyczące budowli przystosowanych do stałego przebywania ludzi. W tym artykule zawarto zbiór przydatnych informacji, dzięki którym wszystko stanie się jasne.

Budynek mieszkalny - definicja

Na początku warto jest wyjaśnić, czym jest budynek mieszkalny - jest to obiekt budowlany, którego przynajmniej połowa powierzchni użytkowej przeznaczona jest do celów mieszkalnych. W art. 3 prawa budowlanego można znaleźć następującą definicję: "budynek wolnostojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, który służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych". Każdy rodzaj budynku mieszkalnego musi spełniać restrykcyjne normy. Zgodnie z powyższą ustawą konstrukcje muszą stanowić samodzielną całość.

Klasyfikacja budynków mieszkalnych

Budynki mieszkalne występują pod wieloma różnymi postaciami. Można jednak wyróżnić dwie podstawowe kategorie, czyli zabudowę jednorodzinną oraz wielorodzinną. Zgodnie z prawem budowlanym w obiekcie jednorodzinnym można wydzielić maksymalnie dwa odrębne mieszkania. Oznacza to, że mogą zamieszkać w nim dwie rodziny, więc nazwa konstrukcji jest myląca. W przypadku budynków wielorodzinnych nie ma określonej maksymalnej liczby mieszkań (minimalna liczba trzy).

1. Zabudowa jednorodzinna

Do zabudowy jednorodzinnej zalicza się przede wszystkim domy wolnostojące, które cieszą się największym zainteresowaniem. Do tej kategorii można także przypisać domy szeregowe oraz bliźniaki. Znacznie rzadziej spotykane są konstrukcje w zabudowie gniazdowej oraz atrialnej, ale warto wiedzieć, że również są one klasyfikowane do tej kategorii. Domy w zabudowie jednorodzinnej spełniają szereg norm dotyczących m.in. odległości budowli od granicy działki.

• Domy jednorodzinne wolnostojące - w budynku może znajdować się jedno lub maksymalnie dwa mieszkania. Obiekt musi być niezależny, a więc żadna z jego ścian nie może stykać się z powierzchnią sąsiadującej nieruchomości. Ważne jest również to, aby był on zlokalizowany na odrębnej działce.
• Domy jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej - to dwa budynki, które przylegają do siebie ścianami bocznymi (tworząc odbicie lustrzane). Trzeba wspomnieć, że najczęściej są one identyczne pod względem konstrukcyjnym, jednak nie jest to warunek konieczny. Zdarza się, że domy bliźniaki znacząco się od siebie różnią.
• Domy jednorodzinne w zabudowie szeregowej - to połączenie kilku lub kilkunastu budynków mieszkalnych. Skrajne budynki przylegają do sąsiadujących obiektów jedną ścianą. Pozostałe domy są połączone dwoma ścianami bocznymi. Na specjalną uwagę zasługuje specyficzny podział działki (oddzielenie części frontowej i ogrodowej).
• Domy jednorodzinne w zabudowie atrialnej - budynki połączone są ze sobą, a obiekt od zewnątrz ma formę zamkniętej bryły. Domy przylegają do siebie dwoma lub trzema ścianami. W centralnej części (od strony wewnętrznej) znajduje się ogród, który umożliwia przenikanie naturalnego światła do pomieszczeń.
• Domy jednorodzinne w zabudowie grupowej (gniazdowej) - to kilka lub kilkanaście budynków, które są ze sobą połączone ścianami oraz posiadają wspólny plac. Nie ma tutaj podziału działki na część frontową i ogrodową.

2. Zabudowa wielorodzinna

W zabudowie wielorodzinnej znajdują się minimum trzy mieszkania. Każdy rodzaj obiektu budowlanego ma swoje cechy charakterystyczne. Można spotkać się z projektami, które stanowią połączenie kilku różnych typów, co utrudnia identyfikację. Należy wiedzieć, że nie istnieje kategoria pośrednia, która znajdowałaby się pomiędzy zabudową jednorodzinną a wielorodzinną. Oznacza to możliwość zaklasyfikowania obiektu wyłącznie do dwóch grup.

• Punktowiec - mieszkania rozmieszczone są wokół głównego pionu komunikacyjnego. Posiadają jedną lub kilka wspólnych klatek schodowych. Z co najmniej dwóch stron znajdują się okna, które umożliwiają naturalne doświetlenie wnętrz, a także zapewniają dostęp do świeżego powietrza.
• Zabudowa sekcyjna - z każdej klatki schodowej wychodzą mieszkania ustawione w ciągu. Na każdym piętrze znajdują się mieszkania mające dostęp do okien z dwóch stron, a także lokale doświetlone tylko z jednej strony.
• Korytarzowiec - w centralnej części budynku znajduje się korytarz, który poprowadzony jest równolegle do dłuższego boku obiektu. Po obu stronach znajdują się mieszkania - najczęściej mają one okna tylko po jednej stronie.
• Galeriowiec - do lokali mieszkaniowych przechodzi się z otwartego ciągu komunikacyjnego (galerii). W Polsce jest to bardzo rzadko spotykane rozwiązanie architektoniczne, a wszystko z powodu klimatu. Brak zamkniętego korytarza utrudnia ogrzanie mieszkań.
• Tarasowiec - budynek na pierwszy rzut oka przypomina piramidę. Każde z mieszkań ma dostęp do własnego tarasu. Dzięki specyficznemu ułożeniu lokale są dobrze doświetlone.